یکی از اهداف و استراتژی‌های اصلی تاصیکو اتمام پروژه‌های نیمه‌ تمام است که در طول سال‌های گذشته به دلایل مختلف مانند کمبود نقدینگی، تورم، افزایش نرخ ارز و غیره پیشرفت مورد انتظار را نداشته است.

اعضای هیئت‌مدیره و مدیران ارشد صدر تامین به دنبال تکمیل و بهره‌برداری از این پروژه‌های سرمایه‌گذاری هستند تا ضمن کنترل هزینه‌ها، بتوانند پروژه‌های جدیدی را در راستای استراتژی‌های تاصیکو تعریف و اجرایی کنند.

سعید عبودی تغییر رویکرد و دستاوردهای تاصیکو در سال‌های اخیر را تشریح می‌کند. رئیس هیئت‌مدیره شرکت سرمایه‌گذاری صدر تامین «تاصیکو» توضیح می‌دهد چطور در سال‌های اخیر، تاصیکو به جای اکتفا به ظرفیت‌های موجود، به سمت اجرای پروژه‌های جدید و متنوع رفته است. این تصمیم به‌ویژه در مواجهه با رکود اقتصادی و کاهش سرمایه‌گذاری‌های صنعتی در کشور اتخاذ شد. تاصيكو با تغيير رويكرد از حوزه كاشى و سراميك به صنايع معدنى، فلزى و شيميايى، شركت‌هايى چون پارس تامين، زغال سنگ پروده طبس، توسعه طلای کردستان ، طلا صدر تفتان و شرکت صدر فردا را تشکیل یا ابتیاع نموده و با تنوع بخشیدن به تولیدات شرکت‌های املاح معدنی ايران و خاك چينى ايران به این رویکرد عینیت بخشیده است. این رویکرد به ويژه در پروژه‌هاى تولید طلا و نقره در استان‌هاى سيستان و بلوچستان و كردستان در حال اجرا هستند، نمود بیشتری پیدا کرد.

با این حال، مشکلاتی چون کمبود منابع مالی، تورم و تحریم‌های ظالمانه باعث شده که برخی پروژه‌ها در زمان‌بندی تعیین شده به بهره‌برداری نرسد. به همین دلیل، تاصیکو اولویت خود را بر تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام گذاشته است و در عین حال همچنان در پروژه‌های معدنی جدید در حوزه طلا و نقره سرمایه‌گذاری می‌کند.

در ادامه مشروح گفت‌وگوی ماهنامه «صدر تحلیل» با سعید عبودی، رئیس هیئت‌مدیره شرکت سرمایه‌گذاری صدر تامین «تاصیکو» می‌خوانید.

 

اساسا چرا تاصیکو به سمت اجرای پروژه‌های مختلف در سال‌های مختلف رفته است؟

شاید راحت‌ترین کار در طول سال‌های گذشته این بوده است که شرکت‌های تحت مدیریت تاصیکو با ظرفیت‌های موجود اداره شوند و سالانه به میزان مشخصی تولید، فروش و سود به سهام‌داران این شرکت‌ها ارائه شود. در این صورت دغدغه‌ای در حوزه اجرای پروژه‌های جدید و طرح‌های توسعه و به‌روزرسانی تکنولوژی در بنگاه‌های تاصيكو برای مدیران وجود نخواهد داشت.

آمارها نشان می‌دهد طی یک دهه اخیر سرمایه‌گذاری در حوزه اقتصاد صنعتی کشور با روند کاهشی مواجه بوده، یعنی رشدی که در دهه 70 و 80 در کشور در حوزه سرمایه‌گذاری در حوزه صنعتی وجود داشت در ابتدای دهه ۹۰ به آرامی سیر نزولی پیدا کرد و به مرحله‌ای رسیده که دیگر قابل قبول نیست. با توجه به همین شرایط حاکم بر اقتصاد کشور، تاصیکو نیز می‌توانست روندی را ادامه دهد که به ظرفیت‌های تولید فعلی در شرکت‌هایش بسنده کند و دغدغه‌ای برای اجرای پروژه‌های جدید نداشته باشد.

 اما این رویه را در تاصیکو اجرا نکردیم و امروز شاهد تغییر ماهیت و ماموریت صدر تامین هستیم. چرا که این مجموعه در گذشته هلدینگ تخصصی کاشی و سرامیک در کشور بود و تا سال 1392 همین رویکرد را داشت. شرکت‌های کاشی نیلو، پارس، اصفهان وگلسار فارس در کنار شرکت‌هایی مانند سرام آرا، الوند، سعدی، لعابیران و پشم شیشه ایران فعالیت می‌کردند. اما از اواخر دهه ۸۰ تغییر رویکردی در تاصیکو ایجاد شد. بر این اساس هلدینگ از فعالیت صرف در حوزه کاشی و سرامیک خارج شده و به سمت فعالیت‌های معدنی، صنایع فلزی و صنایع شیمیایی پیش می‌رود. شركت‌های پارس تامين، توسعه طلای کردستان، ذغال سنگ پرورده طبس، صدر فردا و طلای صدر تفتان بخشی از این تغییر رویکرد به شمار می‌رود. همچنین در فعالیت و محصولات شركت معدنى املاح ايران و شركت خاک چينى ايران نيز شاهد تنوع خاصی بوده‌ایم که گواه همین مدعاست. از سوی دیگر برخى از شركت‌هاى كاشى و سراميك به فروش رفتند و در اجرای قانون برنامه هفتم باقیمانده این شرکت‌های مشابه نیز واگذار خواهند شد.

 

در صورت امکان برخی از همین تغییر رویکرد و دستاوردهای حاصل از آن را توضیح دهید و به نظر شما آیا این استراتژی موفقیت‌آمیز بوده است؟

باید عرض کنم که به لطف خداوند، ایران دارای پتانسیل معدنی فوق العاده و متنوعی است. کشورمان از منظر مقدار مواد معدنی در زمره ۱۰ کشور اول دنیا قرار دارد و حاوی بیش از70 نوع ماده ارزشمند معدنی است. شناسایی اکتشاف، استخراج و فرآوری این ثروت ارزشمند خدادادی رسالت همه ما به شمار می‌رود. در پاسخ به پرسش شما باید عرض کنم نتيجه فعالیت‌های معدنی تاصیکو تاکنون موجب شناسایی مواد معدنی متنوع طلا، نقره، ذغال سنگ، سولفات سدیم، کائولن و…. شده که دارایی بالقوه قابل توجهی برای سهامدار محسوب می‌شود. البته نهایتا باید برای فرآورى يك ماده معدنى كارخانه‌هایی احداث شود. از سوى ديگر نبايد به ظرفيت‌های موجود اكتفا می‌كرديم، به همين سبب بايد كارخانه‌ها و تجهيزات توليدى موجود را متناسب با نياز بازار و براى حفظ قدرت رقابت با رقبا به روزرسانى كرده و توسعه می‌داديم و با توجه به معادنى كه در اختيار داشتيم بايد مبادرت به احداث كارخانه براى توليد ماده معدنى  می‌كرديم. به بيان ديگر پروژه‌هاى صدر تامين با اين رويكرد يكى پس از ديگرى آغاز شد و منابع ما به سمت تعريف اين پروژه‌ها و بهره‌بردارى از آن‌ها رسيد.

در سال‌های اخیر چندین پروژه به نتیجه رسید و امروز محصولات این پروژه‌ها در بازار مشاهده می‌شود. همواره یکی از شاخص‌های تایید پروژه‌ها در هیئت‌مدیره صدر تامین، سیاست‌های اقتصاد مقاومتی بوده است.

به عنوان مثال اگر در شرکت املاح معدنی که تا قبل از سال ۱۴۰۰ صرفاً سولفات سدیم تولید می‌شد به سمت تولید سولفات پتاسیم حرکت کردیم به این علت بود که تا آن زمان حدود ۹۰ درصد سولفات پتاسیم مصرفی کشور از خارج وارد و تامین می‌شد و وزارت کشاورزی ارز آن را پرداخت می‌کرد. بنابراین و با توجه به اینکه یکی از محورهای اقتصاد مقاومتی قطع وابستگی از خارج  و خودکفایی بود تا بتوانیم بعضی از محصولات وارداتی را در کشور تولید کنیم، پروژه تولید سولفات پتاسیم در شرکت املاح معدنی آغاز شد و مبلغ قابل توجهی در این زمینه سرمایه‌گذاری کردیم و حدود دو سال است که شاهد تولید سولفات پتاسیم در این شرکت هستیم. نهایتا خریدار محصول این شرکت وزارت جهاد کشاورزی بوده و از آن برای توسعه کشاورزی کشور استفاده می‌شود.

در شرکت خاک چینی ایران نیز در برهه‌ای صرفاً کائولن تولید می‌شد و جزو شرکت‌های تک محصولی به شمار می‌رفت. اما به موازات سیاست‌های زنجیره ارزش باید در آن شرکت نیز محصولات جدیدی تولید می‌کردیم به همین دلیل کارخانه تولید بلوک سبک، تولید پنل، تولید ملات خشک و غیره در شرکت خاک چینی توسط رئیس جمهور افتتاح شده و محصول آن به بازار عرضه می‌شود. این شرکت نیز در راستای سیاست‌های ذخیره انرژی، کاهش مصرف آن، ارزان‌تر کردن هزینه ساخت‌وساز و تسریع در احداث ساختمان اقدام به تولید بلوک‌های سبک کرد.

همچنین سال‌ها در استان سیستان و بلوچستان فعالیت‌های اکتشافی انجام داده بودیم و بالاخره باید نتیجه چندین سال فعالیت و پیمایش پهنه‌های مختلف را می‌دیدیم تا نهایتا ماده معدنی آن را  تبدیل به محصول کنیم که برای هلدینگ سودآور باشد و از سوی دیگر نیز برای منطقه محرومی مانند سیستان و بلوچستان توسعه به همراه بیاورد. بنابراین ساخت کارخانه در این استان در سه فاز برنامه‌ریزی شد و فاز اول آن به بهره‌برداری رسیده است.

این کارخانه در حال تولید طلا و نقره بوده که محصولات آن شامل شمش‌های طلا و نقره از اواخر سال گذشته در بورس کالا عرضه می‌شوند و فازهای بعدی آن نیز به بهره‌برداری خواهد رسید. همین کار را در استان کردستان و در شهرستان سقز دنبال کرده‌ایم.  انشاءالله به زودی شاهد عرضه محصول طلا و نقره شرکت توسعه طلای کردستان در بازار باشیم.

از سوی دیگر وقتی الزامات محیط زیستی تاصیکو را ناگزیر می‌کند که کارخانه پشم شیشه را از شهر شیراز خارج کنیم، پروژه انتقال کارخانه را با سیاست‌های مدرن‌سازی کارخانه جدید در منطقه ویژه اقتصادی عملیاتی کردیم که در حال حاضر حدود۷۰ درصد پیشرفت در این پروژه وجود دارد و امیدواریم در سال‌ آینده به بهره‌برداری برسد.

پروژه دیگری که دراستان ایلام برای مردم غیور اين استان مرزی توسط تاصیکو اجرا شده، کارخانه مدرن کاغذ سنگی ایلام است که  در ابتدای سال‌جاری و با حضور رئیس جمهور محترم به بهره‌برداری رسید. باید عرض کنم حجت حضور و اولویت ما در هيئت مديره شرکت صدر تامين تکمیل پروژه‌های گذشته و اجرای طرح‌های جديد در راستای استراتژی هلدینگ است.

ما معتقدیم تا زمانی که مسئولیت اداره یک بنگاه را به عهده داریم اگر به شرايط موجود اكتفا كنيم، به دلیل تغییر و بهینه‌سازی تکنولوژی و شرایط رقابتی در بازار، بنگاه‌های ما با رقبا فاصله خواهند گرفت و بازار خود را از دست خواهند داد. لذا اجرای طرح‌های توسعه و به‌روز رسانی تکنولوژی بنگاه‌ها تا زمانی که واگذار شوند نيز نبايد به تعویق بیفتد. برهمین اساس شما می‌توانید شاهد اجرای طرح‌های توسعه در شرکت‌های کاشی و سرامیک الوند، کارخانه‌های کاشی و سرامیک سعدی، شرکت سرام آرا، لعابیران، صنايع مس شهید باهنر و آخرین پروژه -که در هفته دولت آغاز شد پروژه آهن‌زدایی- در شرکت خاک چینی باشید.

همیشه یکی از دغدغه‌های هلدینگ‌ها و مجموعه‌های اقتصادی و صنعتی، موضوع پروژه‌های نیمه تمام بوده و امروز که به یک دغدغه جدی در تاصیکو هم تبدیل شده است، پروژه‌های نیمه تمامی که شاید در ابتدا با یک ارزیابی ریالی آغاز شده اما امروز با توجه به عواملی مانند تورم، کمبود نقدینگی و مشکلاتی از این دست مدام به تعویق افتاده و در نهایت طولانی شدن زمان اتمام پروژه سبب شده تا این پروژه‌ها به پایان نرسند.  چرا در تاصیکو به عنوان یک هلدینگ سرمایه‌گذاری این پروژه‌ها نیمه تمام ماندند و اتمام این پروژه‌ها تا چه اندازه برای تاصیکو اهمیت دارد؟

در ارتباط با تاخیر در اجرای پروژه‌ها و علت نیمه‌ تمام ماندن برخی از آن‌ها نیز باید گفت عوامل متعددی در  این زمینه تاثیر دارد. اما مهمترین آن عدم تامین به موقع نقدینگی یا به عبارت دیگر منابع ریالی و ارزی مورد نیاز، تورم وتحریم‌های ظالمانه و اجرایی کردن برخی ضوابط محیط زیست، منابع طبیعی یا وزارت صمت بعضا موجب تاخیر در اجرای پروژه‌ها می‌شوند درخصوص منابع بايد عرص کنم سهامدار عمده تاصیکو به دلیل تعهدات و مسئولیت‌هایی که باید در زمان خودش ایفا کند، سود سالیانه حاصل از فعاليت بنگاه‌ها وسرمایه‌گذاری هلدینگ را تا90 درصد تقسیم می‌کند. بنابراین منابع مالی برای تزریق به موقع در پروژه‌ها به آسانی تامين نمی‌شود و باید این منابع از طریق انتشار اوراق از بازارسرمایه یا اخذ تسهیلات از بانک‌ها تامين شوند که البته دشوار بوده و هزینه مالی قابل توجهی در پی خواهند داشت.

 البته اخیرا مقرر شده تا منابع حاصل از فروش دارایی‌هایی که در اجرای قانون واگذار می‌شوند برای اجرای پروژه‌های جديد، دارایی باصرفه‌تری را ایجاد کنند و روند تکمیل یا اجرای پروژه‌های جديد را تسریع کنند.

 

در پایان اگر صحبتی با سهامداران دارید بفرمایید.

نکته مهم دیگری که می‌خواهم به ویژه به سهامداران اعلام کنم این است که در راس استراتژی صدر تامين برای طرح‌های توسعه و پروژهای در دست اجرا یا پروژه‌های آینده،  کسب بازدهی بالا، سود حداکثری و بازگشت سرمايه درحداقل زمان ممکن است. ما در اجرای قانون و سیاست‌های شستا خود را ملزم به خروج از بنگاه‌داری می‌دانیم و برای اين امر برنامه‌ریزی کرده‌ایم و  قطعا تلاش می‌کنیم وجوه حاصل از واگذاری‌ها را در حوزه‌های پربازده سرمایه‌گذاری کنیم. البته اجازه یافته‌ایم در معادن مهم و فلزات گران‌بها  مانند طلا و نقره و سایر فلزات گران‌بها سرمايه‌گذاری خود را توسعه دهیم و با عدم واگذاری کامل کنترل و اداره اینگونه بنگاه‌ها جایگاه ممتازی در کشور و منطقه برای تاصیکو کسب و سهامداران ارجمند را خرسند کنیم.